Merak Edilenler

Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzman Doktoru Kimdir?

Tıp Fakültesi mezunu bir HEKİMdir.

Tıp Fakültesi mezuniyeti sonrası TUS sınavını dereceyle kazanarak çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanlık bölümüne yerleşir.4 yıllık teorik ve pratik uygulamalar içeren uzmanlık eğitimini tamamladıktan sonra alanında yetkin bir hocayla tez çalışması yapar. Tez savunması sınavının ardından yine alandaki yetkin hocalardan oluşan bir jüri tarafından teorik sınava tabi tutulur. Tez savunmasını ve bilimsel sınavını başarıyla tamamladıktan sonra 600 gün süren zorunlu hizmet sürecini tamamlar ve uzman hekim olarak serbest bir şekilde çalışma imkanını elde eder.

Çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları uzman hekimine ne zaman başvurmalıyız?

Çocukların ve ergenlerin gelişimsel süreçlerini, eğitim hayatlarını, ev içi ve akran iletişimi gibi sosyal ilişkilerini ilgilendiren her türlü ruh sağlığı ile ilgili yaşadıkları zorluklarda öncelikli olarak başvurmalısınız.

Ayrıca koruyucu ruh sağlığı hekimliğinde; çocukların ve ergenlerin gelişimsel süreçlerinde herhangi bir problem olmaksızın, başta okul öncesi, okul dönemi ve ergenlik döneminde olmak üzere psikiyatrik açıdan rutin değerlendirilmesini ve ebeveynleri tarafından çocuk ve ergenle ilgili süreçlerin doğru bir şekilde yönetilebilmesi adına danışmanlık amaçlı da gerekli dönemlerde başvurulmasını öneriyoruz.

Çocukların ve ergenlerin yaşadıkları ruh sağlığını ilgilendiren zorluklarda kime başvurmalıyız?

Çocukların ve gençlerin ruh sağlıklarıyla ilgili yaşadığı sıkıntılarda HER DAİM ÖNCELİKLİ OLARAK bir çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları hekiminden destek almalısınız.

Neden mi?

Çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları uzman hekimi hem koruyucu hekimlik hem de psikopatoloji tedavisinde çalışır. Koruyucu hekimlik; bir hastalık ortaya çıkmadan evvel alınacak tüm önlemlerin sağlanması amacıyla yapılan, çocukların ve ailelerinin herhangi bir şikâyeti olmaksızın gelişim sürecinde doğru bir şekilde yapılması gerekenleri öğrenmek adına yapılan danışma amaçlı başvurular ile yardımcı olmayı sağlar. Ruh sağlığına ile ilgili sıkıntıları kapsayan psikopatoloji tedavisi ise; çocuğun yapılan görüşmeler ve değerlendirmeler sonrasında kendisine yönelik hazırlanan içerisinde psikoterapi ebeveyn eğitimi psikososyal çevre düzenlemeleri farmakoterapi gibi birçok alanı kapsayarak tedavi olunmasını sağlar. Ruh sağlığıyla ilgili koruyucu amaçlı ve veya patoloji tedavisi ekibinin başında her zaman çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları uzman hekimi yer alır. İlk değerlendirme sonrası sizleri gerekli görmesi halinde ekibin diğer üyelerine (psikolog, çocuk gelişim uzmanı, özel eğitim uzmanı, ergoterapist, konuşma terapisti vb.) yönlendirecektir. Çocuk ve ergen psikiyatri hekimi tarafından gerekli değerlendirmeler yapılmadan yapılacak olan her müdahale çocuk/ergen ve ailesi adına maddi manevi kayıplara sebep olabilir.

Çocukların ve gençlerin fiziksel sağlıklarıyla ilgili yaşadıkları sıkıntılarda nasıl ki bir hekimden destek almakla ilgili endişelenmiyorsanız, ruhsal sağlıklarıyla ilgili yaşadıkları sıkıntılarda ve zorluklarda öncelikli olarak bir çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları uzman hekiminden destek almakta endişelenmeyin.

Çocuk ve ergen psikiyatri hekiminden randevu aldık peki sonraki süreç nasıl işleyecek?

Randevunuzu oluşturduktan sonra mümkünse anne baba ve çocuk olarak eğer mümkün değilse birincil bakım verenlerin çocuğa eşlik ederek muayene görüşmesine gelmesini istiyoruz.

Görüşmeye gelmeden önce mutlaka aile tarafından çocuğun doğru yaşına uygun, açıklayıcı ve suçlayıcı bir ton içermeyen bir şekilde bilgilendirilmiş olmasını istiyoruz. Bu bilgilendirme çocuğunuzun doktoruyla kuracağı iletişimin ilk basamağı olduğu lütfen unutmayınız.

İlk görüşmede başta anne/baba ve çocuk olarak ortak bir görüşme yapıyoruz. Sonrasında çocuk ile yalnız ve ardından ebeveynleri ile yalnız olarak görüşüyoruz. Muayeneyi sonlandırmadan önce de yeniden hep birlikte bir değerlendirme tamamlanması ve bilgilendirme oturumu yapıyoruz.

Bilgilendirme oturumunda ilk görüşme sonrasında zihnimizde şekillenmeye başlayan tanı ve tedavi açısından sürecin sizlere aktarılmasını sağlıyoruz. Ek bilgiler elde etmek amacıyla yapılması gereken varsa psikometrik testleri, çocuk aile ve öğretmenleri tarafından doldurulması gereken ölçek formlarını anlatıyoruz. 10 gün içerisindeki kontrol randevumuzda varsa yapılan testler, doldurulan ölçekler ile değerlendirme basamağını çoğunlukla tamamlıyor ve takip tedavi izlem sürecini çocuk ve ailesiyle birlikte ortak olarak planlıyoruz.

Burada önemli bir nokta şudur ki; her çocuğun tanı ve tedavi planlanması süreci birbirinden farklıdır. Bazen bir seans tanı açısından yeterli değerlendirme olanağı sağlarken bazen bunun için iki-üç seans gerekebilmektedir. Doğru tanı ve kişiye özgü biyolojik, psikolojik, sosyokültürel risk faktörlerini içeren formülasyon oluşturulması doğru tedavi sürecinin planlanmasında ve işlerliğinde büyük bir önem arz eder.

Ardından çocuğa uygun belirlenen tedavi planında yer alan psikoterapi, psikososyal müdahaleler, ebeveyn eğitimi ve farmakoterapi seçeneklerinden bazen sadece biri bazen birkaçı kullanılarak tedavi süreci başlamaktadır.

Ailelerin en yoğun kaygıları hissetmesine sebep olan “doktora gidersek çocuğumuza ilaç verir?” düşüncesinin gerçekle bağdaşmadığını bu noktada özellikle belirtmek istiyoruz. Çocuk ve ergen psikiyatri hekimi her hastaya her zaman ilaç tedavisi başlamaz.  Hangi hastanın hangi tedavi yöntemiyle, bu bazen bireysel terapiler bazen ebeveyn eğitimleri bazen de ilaç tedavisi olur, şikayetlerine yönelik fayda göreceğini bilen, planlayan ve uygulayan kişidir.

Tedavi sürecinde her çocuğa ve aileye uygun oluşturulan plana göre bazen haftada bir bazen iki haftada bir bazen de ayda bir görüşmeler yapmaktayız. Özellikle bireysel psikoterapi içeren tedavi süreçlerinde haftada bir/iki haftada bir yapılan görüşmelerin başarı şansının çok daha yüksek olduğunun yapılan çalışmalarda açıkça gösterildiği unutulmamalıdır.

Son basamak ise; çocuğun ve ailesinin şikayetlerinin kaybolduğu, belirtilere bağlı aile içi, akademik performans ve sosyal hayatında yaşanılan işlev kaybının geri kazanıldığı aşama ise tedavi sürecinin tamamlandığı ve giderek artan geniş aralıklarla (iki ayda bir, üç ayda bir) takip sürecine geçildiği aşamadır.

Çocuk ve ergen psikiyatri hekimine yapılan başvurular gelecekte çocuğumuzun karşısına çıkar mı?

Ailelerin en çok endişelendiği bir diğer konu budur. Burada belirtmek isteriz ki; çocukların ve gençlerin ruh sağlığını ilgilendiren mutsuzluk, kaygılar, takıntılar, dikkat sorunları vb. sıkıntıların tedavi edilmemesi aile içi, akademik performans, akran ilişkilerini içeren sosyal alanlarda yaşadıkları işlev kayıplarını giderek arttıracak, birincil tanıların tedavisizliği ikincil tanılara sebep olacak, 10-15 yıl sonrası için endişelenilen durum şuan ki zamandan başlayarak ileriki hayatını da etkileyecek şekilde oldukça yıkıcı sonuçlara sebep olabilecektir. Tanı ve tedavi sürecinin, çocuk ve ergen psikiyatri psikiyatri hekimine gidişin ilerde karşısına çıkacağı endişesiyle, yetkin olmayan kişilerce yapılmaya çalışılması da ek olarak maddi manevi kayıplara yol açabilecektir.

Örneğin; çocuğunuz uzağı görme ile ilgili bir sorun yaşadığında nasıl ki bir göz hekimine muayene oluyor gerekli tedavileri ve gözlük kullanımını sağlıyorken “gözlerinde görme problemi var sisteme de işlendi acaba ilerde pilot olamaz mı?” diye endişelenmiyor, asıl amacınız mevcut sorunu çözmek için tedaviye başvurmak ve tedaviyi uygulamak oluyorsa aynı özeni ve rahatlığı ruh sağlığı ile ilgili yaşanılan zorluklarda psikiyatri başvurularında da yapabilmelisiniz.

Hep söylediğimiz gibi; çocukların ve gençlerin fiziksel sağlıklarıyla ilgili yaşadıkları sıkıntılarda nasıl ki bir hekimden destek almakla ilgili endişelenmiyorsanız, ruhsal sağlıklarıyla ilgili yaşadıkları sıkıntılarda ve zorluklarda öncelikli olarak bir çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları uzman hekiminden destek almakta gecikmeyin ve endişelenmeyin.